Honor và Huawei vượt mặt Apple tại Trung Quốc
Công điện của Thủ tướng gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố: Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Yên Bái, Sơn La, Hòa Bình, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hà Nam, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế; các bộ: NN-PTNT, Y tế, TN-MT, LĐ-TB-XH, TT-TT.Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố nêu trên chủ động theo dõi sát tình hình và dự báo thời tiết; tuyên truyền, vận động, phổ biến cho người dân các phương pháp, kỹ năng phòng, chống rét an toàn, hiệu quả... (không dùng bếp than để sưởi ấm trong phòng kín tránh xảy ra sự cố đáng tiếc, gây thiệt hại về người); phòng, chống cháy nổ khi sưởi ấm. Kịp thời cung cấp thuốc men, khám chữa bệnh kịp thời, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng người dân ốm vì rét mà không tiếp cận được dịch vụ y tế và chữa trị trong dịp tết.Triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống đói, rét, dịch bệnh đối với cây trồng, vật nuôi, thủy sản. Trong điều kiện thời tiết rét đậm, rét hại, có sương muối, chỉ đạo, hướng dẫn nông dân có biện pháp chống rét cho các diện tích mạ xuân, không gieo trồng trong những ngày giá rét, nhiệt độ xuống thấp; không chăn thả, không cho trâu, bò cày bừa khi xảy ra rét đậm, rét hại.Đặc biệt, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ nếu để xảy ra tình trạng thiệt hại về người và cây trồng, vật nuôi bị chết nhiều do chủ quan, lơ là, không thực hiện đầy đủ, kịp thời các biện pháp phòng, chống đói, rét (nhất là rét đậm, rét hại), dịch bệnh cho người dân và cây trồng, vật nuôi trên địa bàn.Thủ tướng yêu cầu Bộ NN-PTNT tập trung chỉ đạo theo dõi sát diễn biến thời tiết, hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện công tác phòng, chống rét, dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, thủy sản và cây trồng; chỉ đạo các địa phương xây dựng và triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông - xuân, cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thời tiết.Bộ TN-MT chỉ đạo theo dõi chặt chẽ, dự báo, cảnh báo, cung cấp thông tin kịp thời về tình hình thời tiết, rét đậm, rét hại để cơ quan chức năng và cơ quan truyền thông truyền tải đến người dân biết và chủ động tích cực, triển khai các biện pháp ứng phó hiệu quả với rét đậm, rét hại, băng giá.Bộ Y tế phối hợp với các cơ quan thông tin truyền thông phổ biến kiến thức, hướng dẫn, khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng, chống rét hiệu quả, bảo đảm an toàn sức khỏe, tránh nguy cơ nhiễm độc khí khi đốt than, củi để sưởi ấm trong phòng kín; chỉ đạo lực lượng y tế tuyến cơ sở bảo đảm cơ số thuốc chữa bệnh cần thiết, tổ chức khám chữa bệnh cho người dân, nhất là trong dịp tết.Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, từ nay đến ngày 29.1, Bắc bộ và Bắc Trung bộ trời rét đậm, vùng núi Bắc bộ rét hại, vùng núi cao có khả năng xảy ra băng giá, sương muối. Trung Trung bộ trời rét, có nơi rét đậm. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở Bắc bộ và Bắc Trung bộ phổ biến từ 8 - 11 độ C, vùng núi 4 - 6 độ C, vùng núi cao có nơi dưới 2 độ C; ở khu vực từ Quảng Bình đến Huế phổ biến 12 - 15 độ C; ở khu vực từ Đà Nẵng đến Quảng Ngãi phổ biến 16 - 18 độ C.
Sạc pin qua đêm có khiến điện thoại phát nổ?
Sáng 9.2, ông Nguyễn Tấn Cảnh, Phó chủ tịch UBND xã Bình Triều (H.Thăng Bình, Quảng Nam) cho biết, vận động viên bị đuối nước trong vụ lật thuyền đua trên sông Trường Giang ngày hôm qua 8.2, sau thời gian điều trị ở bệnh viện đã tử vong vào sáng nay do bệnh tình quá nặng.Vận động viên tử vong được xác định là anh Nguyễn Đình Nh. (36 tuổi, ở thôn Phước An, xã Bình Hải, H.Thăng Bình).Trước đó, vào khoảng 9 giờ 40 ngày 8.2, tại giải đua thuyền 11 người (giải phụ) thuộc lễ hội Bà Chợ Được năm 2025 diễn ra trên sông Trường Giang (đoạn qua xã Bình Triều), thuyền đua của thôn Phước An khi qua tiêu đã va chạm với thuyền đua thôn Trà Đình (xã Quế Phú, H.Quế Sơn) nên bị lật.Ban tổ chức và lực lượng chức năng kịp thời cứu hộ 3 vận động viên gồm Hoàng Văn H. (26 tuổi), Nguyễn Văn D. (59 tuổi) và Nguyễn Đình Nh. (36 tuổi, đều ở thôn Phước An, xã Bình Hải) và đưa đến Bệnh viện đa khoa Thăng Hoa đóng tại H.Thăng Bình cấp cứu.Sau khi cấp cứu, sức khỏe của anh H. và ông D. đã ổn định. Riêng anh Nh. tiên lượng nặng, phải chuyển tuyến vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Nam để tiếp tục cứu chữa. Tuy nhiên, do bệnh nhân vào viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê sâu, nguy kịch vì chết não nên được người nhà xin đưa về vào rạng sáng nay 9.2.Cũng tại H.Thăng Bình, cách đây vài ngày, tại giải đua thuyền truyền thống xã Bình Giang xảy ra vụ lật thuyền đua, may mắn không có ai bị thương.
Thoát ngoại không dễ
Liên quan đến vụ việc Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục "quảng cáo lố" về sản phẩm viên kẹo rau củ Kera, ngày 15.3, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia cho biết, đơn vị này đã có văn bản đề nghị Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt cung cấp hồ sơ công bố sản phẩm, giấy tờ liên quan đến nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng, hoạt động quảng cáo, truyền thông thông tin về sản phẩm kẹo rau củ Kera. Ngoài ra, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia đã liên hệ Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk để thu thập, tổng hợp thông tin, phục vụ công tác đánh giá vụ việc. Ủy ban Cạnh tranh quốc gia đã và đang xem xét, đánh giá thông tin của vụ việc theo quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.Cũng từ vụ việc này, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khuyến cáo người tiêu dùng thận trọng trước những thông tin quảng cáo trên mạng xã hội, đặc biệt là những sản phẩm liên quan đến sức khỏe.Người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ và các chứng nhận chất lượng trước khi quyết định mua. Khi phát hiện các hành vi quảng cáo, cung cấp thông tin sai sự thật, người tiêu dùng cần phản ánh ngay tới các cơ quan chức năng để được xử lý kịp thời.Đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh nếu cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ, không chỉ gây thiệt hại cho người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức, cá nhân kinh doanh có thể bị xem xét và xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và pháp luật có liên quan.Đối với người có ảnh hưởng, khi tham gia cung cấp thông tin về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng, cần kiểm tra thông tin và nghiên cứu thực hiện đầy đủ trách nhiệm của người có ảnh hưởng theo quy định của pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.Trước đó, chiều 14.3, tại Hà Nội, Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt tổ chức cung cấp thông tin về sản phẩm kẹo rau củ Kera sau những "quảng cáo lố" cho sản phẩm kẹo rau củ Kera, với lời giới thiệu "1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau" gây ra tranh cãi trên mạng xã hội trong những ngày vừa qua.Tại sự kiện, đại diện Công ty Chị Em Rọt cho biết thông tin từ nhà máy Asia Life cung cấp, đơn vị này mua toàn bộ nguyên liệu từ các doanh nghiệp tại Việt Nam, đảm bảo chất lượng, nguồn gốc rõ ràng.Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khẳng định, trên cơ sở tổng hợp, xác minh, làm rõ các thông tin, trong trường hợp phát hiện hành vi vi phạm pháp luật, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia sẽ phối hợp các đơn vị chức năng để xem xét xử lý nghiêm theo các quy định pháp luật.
Giải chạy Ho Chi Minh City Night Run Thang Loi Group mùa thứ 2 hứa hẹn sẽ mang đến cho người tham gia những trải nghiệm mới mẻ và đầy thú vị, cũng như giúp thúc đẩy tinh thần thể thao và giao lưu trong cộng đồng.
Đến năm 2028, Công đoàn Việt Nam sẽ có 15 triệu đoàn viên
Bàn chân có thể tiết lộ nhiều điều về sức khỏe. Trên thực tế, một số bệnh nghiêm trọng sẽ dẫn đến những thay bất thường trên bàn chân. Đó là dấu hiệu cảnh báo bệnh.Tim mạch và tiểu đường được xem là những "kẻ giết người thầm lặng". Nguyên nhân là vì chúng tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu nhưng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Dấu hiệu bất thường ở bàn chân cảnh báo những bệnh sau:Bệnh tim. Bàn chân là vị trí xa tim nhất. Các mạch máu ở ngón chân lại dễ bị tắc nghẽn do tích tụ cholesterol. Đây là lý do vì sao khi hệ thống tim mạch có vấn đề, người bệnh sẽ bị lạnh bàn chân, đôi khi kèm theo triệu chứng đau hoặc sưng phù.Ngày mới với tin tức sức khỏe mời bạn xem tiếp nội dung bài Dấu hiệu bất thường ở bàn chân cảnh báo bệnh tim, tiểu đường trên tin tức sức khỏe Thanh Niên Online ngày mới 3.3. Bạn cũng có thể xem thêm những tin bài khác về bàn chân như: 4 bất thường bàn chân cảnh báo đang có bệnh âm thầm tiến triển; Tác hại không ngờ của thói quen không rửa chân...Testosterone là hoóc môn rất quan trọng với nam giới vì ảnh hưởng đến nhiều chức năng sinh lý và sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, do tác động của tuổi tác, lối sống hoặc bệnh lý mà nồng độ testosterone sẽ suy giảm.Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, sự suy giảm testosterone này có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe lâu dài. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo giảm testosterone ở nam giới.Tăng mỡ bụng. Testosterone thấp có thể dẫn đến tăng cân, đặc biệt là tích tụ mỡ thừa quanh bụng. Tình trạng mỡ thừa tích tụ trên cơ thể quá nhiều sẽ ức chế khả năng tiết testosterone, dẫn đến sự mất cân bằng nội tiết. Không những vậy, các tế bào mỡ có thể chuyển đổi testosterone thành estrogen, khiến mức testosterone càng giảm nhiều hơn, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Ngày mới với tin tức sức khỏe mời bạn xem tiếp nội dung bài 4 thay đổi sức khỏe ở nam giới do bị giảm testosterone trên tin tức sức khỏe Thanh Niên Online ngày mới 3.3. Bạn cũng có thể xem thêm những tin bài khác về nam giới như: Phát hiện sức mạnh kỳ diệu của nho đỏ đối với 'chuyện ấy' của nam giới; Dấu hiệu đi tiêu cảnh báo ung thư tuyến tiền liệt...Những người mà tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim sẽ dễ mắc bệnh này hơn. Do đó, họ cần bảo vệ sức khỏe tim bằng cách duy trì huyết áp, cân nặng, cholesterol khỏe mạnh và tránh một số thói quen có hại.Bệnh tim được xem là nghiêm trọng vì là một trong những nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất thế giới. Một số bệnh tim có tính chất di truyền như bệnh cơ tim phì đại, cơ tim giãn, cơ tim thất phải gây loạn nhịp hoặc tăng cholesterol máu có tính gia đình, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).Ngày mới với tin tức sức khỏe mời bạn xem tiếp nội dung bài 4 thói quen xấu người có tiền sử gia đình bị đau tim cần tránh trên tin tức sức khỏe Thanh Niên Online ngày mới 3.3. Bạn cũng có thể xem thêm những tin bài khác về thói quen như: Bác sĩ chỉ thói quen hằng ngày âm thầm hủy hoại cơ thể bạn sau tuổi 50; Thói quen không ngờ đang gây hại cho tim của bạn...Ngoài ra, trong ngày thứ hai 3.3 còn có nhiều tin bài sức khỏe khác như: Chuyên gia cảnh báo triệu chứng ở cổ có thể là ung thư thận; Phát hiện mới về thời điểm tốt nhất để ngủ trưa...Ngày mới với tin tức sức khỏe xin kính chúc các bạn một tuần mới nhiều sức khỏe, nhiều niềm vui, làm việc hiệu quả.

Phát hiện thi thể 2 thanh niên dưới bờ kè
Đằng sau sự 'hướng nội' của Trung Quốc
Theo ACB, phiên livestream đầu tiên này đã thu hút hơn 6.200 người xem, kết thúc phiên có hơn 2.000 người hỏi và đăng ký. Trong phiên livestream, ACB không những giới thiệu những nhà, đất, căn hộ… có mức giá từ 1,6 tỉ đồng trở lên ở TP.HCM, Bình Dương… mà còn tư vấn khách về gói vay "Ngôi nhà đầu tiên". Sau hơn 3 tuần triển khai gói vay "Ngôi nhà đầu tiên", đã có hơn 1.000 khách hàng quan tâm, liên hệ qua các kênh của ACB để hỏi thông tin về gói vay. Khoảng 40% trong số này đăng ký vay và đang làm thủ tục hồ sơ, phê duyệt. Nhiều hồ sơ đã được phê duyệt và giải ngân, đáp ứng nhanh chóng nhu cầu mua nhà cho rất nhiều người trẻ.Ghi nhận trên thực tế, điều mà khách hàng quan tâm nhất vẫn là lãi suất và thời gian áp dụng lãi suất ưu đãi. Gói vay "Ngôi nhà đầu tiên", ACB áp dụng lãi suất vay ưu đãi kỳ cố định đầu tiên chỉ từ 5,5%/năm phương thức trả vốn gốc linh hoạt chỉ từ 1% số vốn gốc những năm đầu tiên. Thời gian cố định lãi suất kỳ đầu tiên lên đến 5 năm (60 tháng) giúp người vay có nhiều sự lựa chọn cho phương án tài chính của mình. Khảo sát của ngân hàng cũng cho thấy, khách hàng thường chọn cố định lãi suất thời gian đầu từ 2 - 3 năm, khoảng 7 - 8,5%/năm là mức lãi suất phù hợp với thời gian vay dài và phương thức trả nợ linh hoạt. Thực tế trong quá trình tiếp nhận thông tin, ngân hàng đã ghi nhận nhu cầu mua nhà từ nhiều khách hàng trên 35 tuổi. Để đáp ứng nhu cầu này, ACB đã chủ động mở rộng điều kiện về độ tuổi lên đến 40 tuổi. Điều này giúp gia tăng cơ hội sở hữu nhà cho nhiều nhóm khách hàng hơn. Tuy nhiên, đại diện ngân hàng cũng cho rằng thách thức lớn nhất đối với việc phát triển nhà ở cho người trẻ không chỉ nằm ở lãi suất mà còn ở nhiều yếu tố khác, đơn cử như nguồn cung của bất động sản tầm trung hay các yếu tố pháp lý liên quan tới tài sản. Do đó, việc ngay lập tức kết nối các bên khách hàng, chủ đầu tư và ngân hàng trong phiên livestream đã thể hiện tính linh hoạt và nhanh nhạy của ACB nhằm giải đáp các khúc mắc từ khách hàng cũng như hỗ trợ các chủ đầu tư tiếp cận tới người trẻ đang có nhu cầu nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu.Ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch HĐQT ACB chia sẻ: "Chúng tôi nhận định, dù có các gói vay ưu đãi và chính sách trả nợ linh hoạt, nhưng nếu nguồn cung nhà ở tầm trung hạn chế, người mua vẫn gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà. Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi đồng hành cùng các nhà phát triển bất động sản để tăng nguồn cung nhà ở tầm trung bằng cách tài trợ vốn cho các dự án có giá hợp lý, cung cấp các gói tín dụng kép hỗ trợ cả chủ đầu tư và người mua nhà. Bên cạnh đó, việc hợp tác toàn diện giữa ngân hàng và các tập đoàn bất động sản lớn có thể giúp đảm bảo tiến độ xây dựng, kiểm soát giá cả hợp lý và mang đến nhiều lựa chọn phù hợp hơn cho người mua".
LMHT: Không trả lương cho tuyển thủ, bị cấm thi đấu 2 năm
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
download sunwin
Hôm nay 1.3, Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Đại học Thanh Hoa - một đại học hàng đầu Trung Quốc, tổ chức hội thảo quốc tế "Giáo dục Đại học Việt Nam - Trung Quốc: Cơ hội và thách thức của giáo dục đại học trong thế kỷ 21 - kỷ nguyên trí tuệ số". Hội thảo là diễn đàn để các nhà khoa học của hai đại học chia sẻ, thảo luận về cơ hội phát triển của giáo dục đại học trong thời đại bùng nổ sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI). Tại hội thảo, PGS Nguyễn Viết Nhung, Trưởng khoa Y, Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Giám đốc Bệnh viện Phổi T.Ư, cho biết từ nhiều năm trước, ở Việt Nam, nhà nước đã có chương trình quốc gia KC 4.0 nhằm đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng AI trong y tế. Cũng theo PGS Nguyễn Viết Nhung, hiện Việt Nam đã có phần mềm học sâu hỗ trợ chẩn đoán lao phổi dựa trên ảnh X-quang ngực. Khi sử dụng phần mềm này, bác sĩ đưa ảnh đạt tiêu chuẩn kỹ thuật vào, sau đó phần mềm sẽ xử lý và đưa ra kết quả. Dự đoán của phần mềm với độ chính xác trên 95%. Việc ứng dụng AI đạt hiệu quả phát hiện sớm bệnh lao tăng gấp đôi so với trước khi ứng dụng AI. Công nghệ AI được gắn vào các máy X-quang và có phần mềm hỗ trợ đọc phim X-quang. AI sẽ hỗ trợ bác sĩ tìm những bệnh nhân nghi mắc lao dựa trên các tổn thương. Từ đó, bác sĩ sẽ cho chỉ định xét nghiệm tìm vi khuẩn lao chính xác hơn."Từ nhiều năm trước, tại Bệnh viện Phổi T.Ư, tôi là chủ nhiệm đề tài nghiên cứu ứng dụng AI trong chẩn đoán và dự báo dịch tễ bệnh lao phổi, dựa trên dữ liệu của Việt Nam. Chúng tôi sở hữu kho dữ liệu gồm 30.018 phim X.Q đạt tiêu chuẩn kỹ thuật dán nhãn lao phổi, hiện dữ liệu này được công khai dùng chung trong cả nước", PGS Nguyễn Viết Nhung cho biết. Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, AI được coi là chìa khóa cho tương lai y tế, mang lại những đột phá trong chẩn đoán, điều trị, và phòng ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, một trong những thách thức hiện nay là thiếu sự kết nối liên ngành, đặc biệt từ khâu đào tạo, giữa các ngành khoa học sức khỏe với các ngành công nghệ - kỹ thuật. "Bác sĩ thì không biết về AI, còn kỹ sư AI thì không biết về công việc thầy thuốc. Để phát triển ngành khoa học sức khỏe (trong đào tạo, nghiên cứu cũng như khám chữa bệnh), yêu cầu tất yếu là các thầy thuốc và các kỹ sư AI cần phải có "cùng một tiếng nói", nghĩa là hai bên phải hiểu được công việc của nhau, để giúp nhau tạo ra những công cụ công nghệ hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ. Vì thế, đào tạo liên ngành cho bác sĩ và kỹ sư AI là giải pháp hết sức quan trọng", PGS Nguyễn Viết Nhung nói. PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ thêm: "Chúng ta vẫn nghe nói, AI phát triển thì bác sĩ mất việc. Chúng tôi không nghĩ như vậy, mà là bác sĩ sử dụng AI sẽ thay thế những bác sĩ không sử dụng AI". PGS Nguyễn Viết Nhung cũng bày tỏ mong muốn được hợp tác với Đại học Thanh Hoa trong nghiên cứu và đào tạo nhân lực AI y tế. Hình thức hợp tác có thể là đào tạo bác sĩ sử dụng AI thông qua các khóa học ngắn hạn, qua đó bác sĩ Việt Nam được học về phân tích dữ liệu, ứng dụng AI cơ bản; kỹ sư AI Việt Nam được học về kiến thức y khoa, thiết kế AI hiệu quả. Sự hợp tác giữa hai bên còn được thực hiện thông qua các chương trình trao đổi sinh viên, nghiên cứu sau đại học… Có những chương trình hợp tác để nghiên cứu sinh Đại học Thanh Hoa được thực hành tại bệnh viện Việt Nam, sinh viên Việt Nam được tiếp cận công nghệ AI tiên tiến tại Đại học Thanh Hoa.Theo PGS Nguyễn Viết Nhung, "mong ước thiết tha" của Trường đại học Y dược - Đại học Quốc gia Hà Nội là có một trung tâm mô phỏng y khoa đào tạo tiền lâm sàng. Hiện nay, việc đào tạo lâm sàng cho sinh viên y khoa hầu như chỉ thực hiện tại bệnh viện. Việc sinh viên trực tiếp học trên bệnh nhân ẩn chứa nhiều rủi ro và hiện cũng gặp khó khăn do thực hiện luật Khám chữa bệnh."Theo chuẩn mực đào tạo y khoa quốc tế thì đào tạo tiền lâm sàng là đào tạo trong các mô hình mô phỏng. Học qua mô phỏng thì sinh viên được phép sai lầm, được lặp đi lặp lại nhiều, có như thế các em mới nhanh giỏi lên được", PGS Nguyễn Viết Nhung chia sẻ.
quay-thử-xổ-số-miền-trung-thứ-tư